Moorddossier: De Koninginnedagmoord

Wieringermeer, vrijdag 30 april 2010.

Na een kletsnat begin van deze Koninginnedag breekt ’s middags overal in Nederland de zon nog even door. Voor een hoofdagent in vrije tijd reden genoeg om met zijn ouders een wandeling te maken door het Robbenoordbos, een natuurgebied aan de oever van het IJsselmeer.

Er lijkt geen vuiltje aan de lucht; de zon laat zich steeds nadrukkelijker zien en de temperatuur kruipt langzaam naar de 13 graden. Het drietal kan op dat moment onmogelijk beseffen dat hun frisse neus snel een nogal onfrisse wending zal krijgen. Het loopt tegen half vijf als de moeder van de hoofdagent iets ziet liggen in een sloot langs de Noorderdijkweg. Dichterbij gekomen krijgt het drietal de schrik van hun leven; het ‘voorwerp’ is een stoffelijk overschot. De politieman aarzelt geen moment en waarschuwt via 112 zijn collega’s.

Als die even later de zaak in onderzoek nemen, blijkt dat het gaat om het lichaam van een tengere, zongebruinde man met kort stekelhaar. Wat de recherche op dat moment nog niet naar buiten brengt, is dat de man het slachtoffer is geworden van een zeer gruwelijk misdrijf. Het lichaam is gedeeltelijk ontkleed en in het bovenlichaam zijn talloze messteken te zien. De benen zijn van de romp gescheiden en liggen, verpakt in een vuilniszak, een paar honderd meter verderop. Het is een detail dat onmiddellijk vragen oproept bij de recherche. Dat een moordenaar het slachtoffer ontdoet van hoofd en ledematen komt vaker voor, met name bij afrekeningen in het criminele circuit, en is meestal bedoeld om identificatie te bemoeilijken. Maar wat kan iemand hebben bezield om alleen twee benen te amputeren en deze vlak bij de romp achter te laten?

ALS HET NIEUWS OVER DE DOOD VAN ZONNEVELD NAAR BUITEN WORDT GEBRACHT, ZORGT DIT VOOR EEN SCHOK IN BEVERWIJK. IEDEREEN KENDE GERARD ZONNEVELD, HÚN GERARD

Het zijn niet de enige vragen waarvoor het team zich ziet gesteld. Wat de speurders vooral willen weten is wie het slachtoffer is. Even lijkt de zaak op een snelle doorbraak af te stevenen, omdat heel toevallig twee weken eerder –op 12 april – een 44-jarige man uit het naburige Den Oever onder mysterieuze omstandigheden is verdwenen. Maar dat verband kan al snel worden geschrapt; de man uit Den Oever mist een vinger, iets waar bij het slachtoffer uit het Robbenoordbos geen sprake van is. Als ook een vergelijking met diverse vermisten-databanken niets oplevert, rest de politie niets anders dan het signalement en een foto van de dode via het intranet te verspreiden.

Als een wijkagent uit Beverwijk de foto van de onbekende dode onder ogen krijgt, komt er bij het onderzoeksteam in Alkmaar al snel het verlossende telefoontje binnen; het slachtoffer moet wel het bekende dorpsfiguur Gerard Zon neveld zijn. Forensisch onderzoek in de vorm van gebitsstatusvergelijking en DNA-analyse neemt in de dagen daarna het laatste restje twijfel weg. Stap één in het moordonderzoek is gezet.

Als het nieuws over de dood van Zonneveld naar buiten wordt gebracht, zorgt dit voor een schok in Beverwijk. Iedereen kende Gerard Zonneveld, hún Gerard.

Of zoals hij het zelf zei, met zijn kenmerkende rollende r: Gerrraaaarrrrd! Iemand die je elke dag door de gemeente kon zien lopen. Maar zijn vaste stek was toch wel zijn bankje in het Overbospark. Daar zat hij elk ochtend, om tegen de middag terug te wandelen naar pension Nooitgedagt, waar Gerard al negen jaar een kamer had.

HET LICHAAM IS GEDEELTELIJK ONTKLEED, IN HET BOVENLICHAAM ZIJN TALLOZE MESSTEKEN TE ZIEN. DE BENEN ZIJN VAN DE ROMP GESCHEIDEN EN LIGGEN, VERPAKT IN EEN VUILNISZAK, EEN PAAR HONDERD METER VERDEROP

Altijd bier

Ondanks zijn half zwervende bestaan verzorgde Zonneveld zich goed. Hij was ooit getrouwd geweest, had kinderen en verdiende in een grijs verleden de kost op een accountantskantoor. Totdat hij, enigszins gedreven door persoonlijke omstandigheden, geheel vrijwillig koos voor een leven in vrijheid. Pension Nooitgedagt bood hem die vrijheid; ’s nachts een dak boven het hoofd, op z’n tijd een boterham en een prakkie en overdag, ach, dan zag hij wel.

Vaak begon hij de dag op zijn bankje, om vervolgens met bij de supermarkt gekocht oud brood de eendjes in het Overbospark te voeren. De drank – bier, altijd bier –bood hem misschien vergetelheid, maar echt lam trof je ’m eigenlijk nooit aan, hooguit vrolijk en een tikkie vrijpostig. Een passerende vrouw werd dan al gauw een ‘schoonheid’ of een ‘liefje’, maar eigenlijk kon iedereen dat van hem hebben, zoals men ook gewend was aan zijn danspasjes en gehuppel door de straat. En als Gerard zich eens een beetje te opdringerig gedroeg, dan kon je hem daar gewoon op aanspreken. Kortom, Gerard was geliefd in Beverwijk en hoorde er helemaal bij.

En toch kwam deze onschuldige man die geen vlieg kwaad deed op die Koninginnedag in het Robbenoordbos terecht. Vermoord en in stukken gezaagd. Maar hoe en waarom? Was hij door iemand meegelokt, werd hij gedwongen of verleid tot een duister zaakje of was er een oude rekening vereffend? Het is aan een Team Grootschalige Opsporing (TGO) om op deze en vele andere vragen een antwoord te vinden. Het onderzoek, dat een door de computer willekeurig gekozen naam ‘Oerol’ meekrijgt, richt zich in eerste instantie op de tijdlijn. Waar en wanneer is Zonneveld voor het laatst gezien?

Benieuwd naar de rest van het artikel? Lees het in de nieuwste Panorama of bekijk het op Blendle.